Uitgelichte resultaten

10.807.683 m2 land vrijgemaakt van explosieve oorlogsresten

286.086 personen hebben toegang tot recht verkregen

679 opgeleide bemiddelaars en onderhandelaars in vredesprocessen

Gerelateerde SDG's

Gendergelijkheid Verminderde ongelijkheid Vrede, veiligheid en rechtvaardigheid

Aanvullende bronnen

Theory of Change

Download PDF-document met de Theory of Change

Pathways for Peace

Rapport van de VN en Wereldbank over conflictpreventie

Inleiding

Een van de hoofddoelen van het huidige beleid van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking is het voorkomen van conflict en instabiliteit. De inzet op het beleidsthema Veiligheid en Rechtsorde draagt hieraan in belangrijke mate bij. SDG 16 (rechtvaardige, inclusieve en vreedzame samenlevingen) vormt de leidraad voor deze inzet. Veiligheid en Rechtsorde zijn voorwaarden voor duurzame vrede en ontwikkeling. Instabiliteit en (het risico op) gewapend conflict maken het moeilijker de Duurzame Ontwikkelingsdoelen te realiseren.

Nederland zet in op:

de veiligheid van burger;

het uitbreiden van toegang tot recht;

het bevorderen van inclusieve vredesprocessen en opbouw van democratische instellingen.

De doelstelling van de Nederlandse inzet op Veiligheid en Rechtsorde is het bereiken van ‘legitieme stabiliteit’, waarbij burgers zich vertegenwoordigd, beschermd en veilig voelen. De burger staat centraal in deze benadering. Door het bevorderen van veiligheid voor mensen, rechtsorde, vredesprocessen en politiek bestuur heeft Nederland bijgedragen aan vreedzame, rechtvaardige en inclusieve samenlevingen, vooral in de focusregio’s Sahel, Hoorn van Afrika, Noord-Afrika en Midden-Oosten, en in Afghanistan en het Grote Merengebied.

Resultaten 2019

Veiligheid voor mensen

Met als doel meer veiligheid voor mensen heeft Nederland onder andere het mijnvrij maken van 10,8 miljoen m2 land gefinancierd, zodat mensen veilig kunnen wonen en werken. Nederlandse partnerorganisaties werkten ook met veiligheidsinstanties, zoals de politie, om de bevolking beter te beschermen.

Rechtsorde

Nederland zette zich internationaal in voor toegang tot recht en organiseerde in dit kader in februari 2019 een internationale conferentie in Den Haag. Dit leidde tot de The Hague Declaration on Access to Justice for All. In totaal committeerden 39 landen zich aan deze verklaring, of aan verklaringen die hierop zijn gebaseerd. Met Nederlandse steun hebben 286.086 personen toegang tot recht verkregen. Nederland steunde ook verschillende transitional justice-processen en innovatieve juridische hervormingen.

Vredesprocessen en politiek bestuur

Nederland vergrootte de inclusiviteit in politieke en sociale besluitvormings- en vredesprocessen. Zo zijn inclusieve vredesdialogen opgezet, zijn 219 mensen afgestudeerd aan met Nederlandse steun gestichte Democracy Schools en zijn bijna 700 bemiddelaars en onderhandelaars opgeleid om wereldwijd een constructieve rol te kunnen spelen in vredesprocessen.

Resultaatgebieden

Veiligheid voor mensen Rechtsorde Vredesprocessen en Politiek Bestuur

Uitgelicht project veiligheid & rechtsorde

VN Vredesopbouw Fonds (UN Peacebuilding Fund) cross border project Burundi/Tanzania

Nederland ondersteunt het VN Vredesopbouw Fonds, dat in zo’n 40 fragiele landen aan vredesopbouw en conflictpreventie werkt. Zo bevordert het Fonds politieke dialoog, verzoening tussen strijdende bevolkingsgroepen en verbetering van de capaciteit van staatsinstellingen. Het getoonde project vindt plaats op de grens van Burundi en Tanzania om spanningen tussen vluchtelingen, terugkerende groepen en de ontvangende bevolking te verminderen. Het doel is toekomstige conflicten te voorkomen en vreedzame samenlevingen te bestendigen. Het project wordt gezamenlijk uitgevoerd door verschillende VN-organisaties, wat de effectiviteit van de inzet bevordert.

VN Vredesopbouw Fonds (UN Peacebuilding Fund) cross border project Burundi/Tanzania

Lees meer over het VN Vredesopbouw Fonds

Veiligheid voor mensen

Ontmijner van HALO Trust, in Afghanistan. Foto: HALO Trust.

Veiligheid voor mensen

Doel van dit resultaatgebied is het verbeteren van de veiligheid voor mensen. Zo steunt Nederland de hervorming van veiligheidsinstellingen om bijvoorbeeld de relatie met de lokale bevolking te verbeteren. Nederland heeft 10,8 miljoen m2 land mijnvrij gemaakt, zodat mensen veilig kunnen wonen en werken. Nederland draagt ook bij aan het voorkomen van gewelddadig extremisme onder kwetsbare jongeren.

Dit werk gebeurt vaak in onveilige omstandigheden. Daardoor moeten partners in bijvoorbeeld Mali, Libië en Syrië hun werk soms staken. Maar in andere gevallen wordt meer succes geboekt dan verwacht. Zo zijn er meer vrouwelijke ontmijners getraind dan voorzien.

Resultaatgebied openen

Ontmijner van HALO Trust, in Afghanistan. Foto: HALO Trust.

Fysieke en geestelijke integriteit van mensen is een essentieel recht. Het resultaatgebied beoogt verbetering van de veiligheid van mensen (human security) door geweld en angstgevoel te verminderen. Dit in tegenstelling tot definities van veiligheid die de nadruk leggen op veiligheid van de staat.

Als de staat veiligheid kan creëren en handhaven, versterkt dit de relatie tussen burgers en staat. Slechte behandeling van burgers door politie en leger vergroot het risico op radicalisering en gewelddadig extremisme. Een goede relatie tussen burgers en staat is dus een bouwsteen voor duurzame vrede

En pas als mensen zich veilig weten, kunnen zij werken aan hun eigen toekomst en aan de duurzame ontwikkeling van hun gemeenschap. Veiligheid voor mensen is dus het uitgangspunt van al onze activiteiten: van het hervormen van nationale en lokale veiligheidsinstellingen tot het mijnvrij maken van gebieden.

Resultaten

Indicator

Aantal vierkante meters mijnvrij gemaakt

Voortgang

Op schema

Wereldwijd is met Nederlandse financiële steun ruim 10,8 miljoen m2 ontmijnd. De verminderde dreiging heeft een directe bijdrage geleverd aan de levens van minstens 513.864 mensen. Het resultaat overtreft de streefwaarde met 55%.

Open toelichting

Nederland is wereldwijd de achtste donor op het gebied van humanitaire ontmijning. 71% van de slachtoffers in 2018 waren burgers, waarvan 54% kind. Humanitaire ontmijning neemt fysieke risico’s weg en vermindert het aantal slachtoffers als gevolg van landmijnen en explosieve oorlogsresten. Dit bevordert uiteindelijk het gevoel van veiligheid van burgers. Humanitaire ontmijning is daarmee een voorwaarde voor veilige terugkeer van ontheemden en voor de start van sociaaleconomische wederopbouwactiviteiten na een conflict. Ontmijning van kritieke infrastructuur verbetert bovendien de toegang tot basisvoorzieningen en vergroot de veilige toegang voor humanitaire hulporganisaties en vredesmissies. Mannen en vrouwen uit getroffen gebieden zijn aangetrokken en getraind om ontmijningswerkzaamheden uit te voeren. Dit is niet alleen een inkomstenbron, maar garandeert bovendien de duurzaamheid van de Nederlandse inzet.

Sluit toelichting
Indicator

Aantal professionals getraind

Voortgang

Op schema

11.557 professionals getraind

Deze indicator geeft het gecombineerde aantal professionals weer dat is opgeleid op de thema’s onder dit resultaatgebied. Het genoemde cijfer omvat bijvoorbeeld het aantal getrainde vredeshandhavers, politieagenten en experts in hervorming van de veiligheidssector, ambtenaren, journalisten, gevangenispersoneel, leden van vrouwenorganisaties, ontmijningsexperts en leraren.

Open toelichting

Binnen de projecten worden wereldwijd professionals getraind. Deze professionals kunnen door het volgen van opleidingen beter hun werk doen om de lokale bevolking te beschermen. Trainingen hebben op deze manier een langdurige, positieve impact op de lokale veiligheidssituatie.

Voor deze rapportageperiode was het totale resultaat 11.557 getrainde mensen. UN Women trainde 37 vrouwelijke militairen die daarmee een grotere kans hebben deel te nemen aan een vredesmissie van de Verenigde Naties. Deelname van vrouwelijke militairen draagt bij aan het succes van de missie, onder meer doordat een divers team beter in staat is contact te leggen met de lokale bevolking. Dit versterkt de informatiepositie en de lokale steun voor de VN-missie.

Met steun van Nederlandse financiering hebben the White Helmets, officieel bekend als Syria Civil Defense (SCD), hun missie voortgezet om de burgerbevolking te beschermen. Tijdens de rapportageperiode voerde de SCD 2.950 reddingsoperaties uit in het door oorlog verscheurde land. Om reddingsoperaties mogelijk te maken heeft SCD 484 vrijwilligers getraind.

Sluit toelichting

Voortgang in resultaatgebied Veiligheid voor mensen

Nederland draagt bij aan vermindering van geweld en angstgevoelens van burgers. Dit gebeurt op verschillende manieren. 10,8 miljoen m2 land is mijnvrij gemaakt, zodat mensen in deze gebieden weer veilig kunnen leven. Daarnaast zijn professionals getraind, waaronder toekomstige vrouwelijke VN-vredessoldaten, politieagenten en ontmijners. Zij kunnen door deze trainingen een betere bijdrage leveren aan de veiligheid van mensen.

Ook draagt Nederland bij aan het beter functioneren van formele en informele veiligheidsinstellingen, zowel op nationaal als lokaal niveau. Deze veiligheidsinstellingen moeten aan de volgende voorwaarden voldoen: ze zijn effectief, leggen verantwoording af aan onder meer het parlement, zijn transparant in hun handelen en luisteren naar de burger. Nederlandse partners zijn op dit vlak actief geweest in Mali, Libanon en Libië. Door het werk van onze partners in de verslagperiode geven burgers in onder andere Zuid Soedan en Burundi aan zich veiliger te voelen.

De verslechterende veiligheidssituatie en politieke ontwikkelingen in onder meer Mali, Libië en Syrië bemoeilijkten het werk voor onze partners. Zo moesten door het geweld in Libië sommige partners het land verlaten. Ook the White Helmets in Syrië moesten gebieden verlaten die door het Syrische regeringsleger veroverd werden.

Levens redden en het verbeteren van de veerkracht van de gemeenschap door humanitaire ontmijning in Afghanistan.

In Afghanistan vielen in 2018 (de rapportageperiode van het project) per maand gemiddeld 111 burgerslachtoffers, met name kinderen, als gevolg van explosieve oorlogsresten. De aanwezigheid van landmijnen en geïmproviseerde explosieven heeft ernstige en langdurige economische, sociale en psychologische gevolgen voor slachtoffers en hun families. Door Nederlandse steun konden ontmijningsteams van partnerorganisatie the HALO Trust in het noorden van Afghanistan 1.191.053 m2 land ontruimen. In totaal werden 184 mijnen gevonden en vernietigd, waardoor mogelijk 184 ongevallen werden voorkomen. Ook leidde dit tot betere toegang tot landbouwgrond en woongebied. HALO heeft daarmee een directe bijdrage geleverd aan de levens van 6.912 mensen, waaronder 1.016 ontheemden. Daarnaast kunnen nog eens 16.228 omwonenden profiteren van het nu vrijgegeven land. 136 lokale ontmijners helpen mee hun gemeenschap veilig te stellen. Tenslotte heeft HALO 9.742 kinderen en volwassenen voorlichting gegeven over de risico's van mijnen.

The HALO Trust Afghanistan

Lees hier meer over HALO Trust Afghanistan

UNDP project: preventie van gewelddadig extremisme

UNDP project: preventie van gewelddadig extremisme

Het regionale op Afrika gerichte programma van het United Nations Development Program (UNDP) steunt initiatieven gericht op het aanpakken van de voedingsbodem voor extremistische ideologieën, radicalisering en geweld.

In de Tsjaadmeerregio steunt UNDP gemeenschappen om voormalige Boko Haramstrijders te re-integreren, om te voorkomen dat ze zich weer aansluiten bij gewelddadige milities.

Ook organiseert UNDP in Somalië trainingen voor politieagenten en traditionele leiders en krijgen burgers juridisch advies in regio’s waar terreurgroep Al-Shabaab is verdreven. Dit helpt burgers om toegang tot recht te krijgen.

UNDP regionale Afrika programma

Lees hier meer over het werk van UNDP

Resultaatgebied sluiten

Rechtsorde

Het International Center for Transitional Justice (ICTJ) lanceerde een interactieve expositie, Voices of Memory. Deze expositie is tot stand gekomen dankzij negen Tunesische vrouwen van verschillende generaties en uit verschillende regio’s.

Versterken van rechtsorde

Het bevorderen van SDG 16.3 (toegang tot recht) is een prioriteit. Internationaal heeft Nederland zich daarvoor ingezet als covoorzitter van de Task Force on Justice. Het 2019 Justice for All rapport geeft aan dat 1,5 miljard personen hun juridische problemen niet kunnen oplossen. 253 miljoen personen leven in situaties waarin ze geen beroep kunnen doen op de rechtstaat, zoals in conflictgebieden. De door Nederland gesteunde toegang tot recht voor iedereen, op basis van behoeften en noden van mensen, is essentieel. In 2018/2019 hebben 286.086 personen, van wie minstens 63.860 vrouwen (22%), via Nederlandse steun toegang tot recht verkregen. Het daadwerkelijke aantal of percentage vrouwen is hoger aangezien een deel van de data (133.076) niet is uitgesplitst naar man/vrouw.

Resultaatgebied openen

Het International Center for Transitional Justice (ICTJ) lanceerde een interactieve expositie, Voices of Memory. Deze expositie is tot stand gekomen dankzij negen Tunesische vrouwen van verschillende generaties en uit verschillende regio’s.

Onopgeloste geschillen zijn een oorzaak van onveiligheid en conflict (VN/Wereldbank Pathways for Peace rapport, 2018). Nederland is een actieve partner in de internationale inzet voor toegang tot recht en organiseerde, als covoorzitter van de Task Force on Justice, in 2019 een internationale conferentie over dit thema. De conferentie werd afgerond met de The Hague Declaration (van de 18 deelnemende landen) die het belang onderstreepte van meer mensgerichte en innovatieve benaderingen op basis van data. Ook ontving Nederland in 2019 tien ministers van de g7+ groep van landen die te maken hebben met geweld en conflict. De g7+ bijeenkomst sloot af met een Joint Action Plan, gebaseerd op de The Hague Declaration.

De omvang van het gebrek aan toegang tot recht is in 2019 in kaart gebracht door de internationale Task Force on Justice met het rapport Justice for All. Het rapport werd gebruikt tijdens de bespreking van vooruitgang op SDG 16, in het UN High Level Political Forum van 2019. Zo verwees VN Secretaris-Generaal Guterres naar cijfers uit het rapport en wees hij op het belang van toegang tot recht als basis voor ontwikkeling.

Naast deze internationale inzet werkt Nederland via ambassades en centraal gefinancierde programma’s aan uitbreiding van toegang tot recht. Dit krijgt vorm via programma’s voor juridische voorlichting, rechtshulp en verbetering van het functioneren van instellingen in de sector. Deze inzet is geconcentreerd op armere en fragiele landen die te maken hebben gehad met conflict. Het ondersteunen van slachtoffers van grootschalige mensenrechtenschendingen en het adresseren van deze schendingen (transitional justice) is een prioriteit. Voorbeelden zijn ondersteuning van het Vredestribunaal in Colombia en het Lausanne proces met betrekking tot Syrië. In het Lausanne proces staan slachtoffers centraal en is de samenwerking tussen de VN en Syrische documentatie- en slachtofferorganisaties versterkt. Nederland besteedt speciaal aandacht aan vrouwen en andere groeperingen die moeilijk toegang krijgen tot recht.

Resultaten

Indicator

Aantal mannen en vrouwen geholpen met toegang tot recht

Voortgang

Op schema

De indicator meet het aantal personen dat toegang heeft tot recht via een juridische instelling (formeel of informeel), om zo grondrechten te beschermen, strafbare feiten te laten berechten en geschillen te beslechten.

We spreken van toegang tot recht als mensen een instelling hebben benaderd om een oplossing te vinden voor een juridisch vraagstuk of probleem.

Open toelichting

Voor Nederland staan wensen en noden van mensen centraal. Dit noemen we een mensgerichte benadering van toegang tot recht. We dragen zo bij aan uitbreiding van toegang tot recht van personen in verschillende landen, zoals Afghanistan, Burundi, Ethiopië, Jordanië, Kenia, Mali, Palestijnse Gebieden, Pakistan, Rwanda, Oeganda en Zuid-Soedan.

Om deze benadering mogelijk te maken focust Nederland op data en innovatie. Naast de formele juridische sector gaat het ook om het leveren van juridisch advies aan mensen met lage inkomens. Innovatieve door Nederland gesteunde oplossingen zijn onder meer een speciale rechtbank voor berechting van seksueel geweld in Zuid-Soedan. Of het ontwikkelen van call centers, apps en websites voor juridische informatie in bijvoorbeeld Rwanda. Ook een one-stop center in de Palestijnse Gebieden, waar verschillende juridische problemen tegelijkertijd worden aangepakt, is een goed voorbeeld.

De programma’s worden uitgevoerd in fragiele of door conflict getroffen landen en richten zich op de meest achtergestelden, zoals mensen in afgelegen gebieden, vrouwen of kinderen, ontheemden en vluchtelingen, en slachtoffers van ernstige mensenrechtenschendingen (transitional justice).

Sluit toelichting
Indicator

Sterkere (informele) gerechtelijke instituties en inclusieve hervormingsinitiatieven

Voortgang

Op schema

Onder gerechtelijke instituties vallen formele staatsinstellingen (bijvoorbeeld rechtbanken en politiediensten) of informele instellingen die niet tot de staat behoren (bijvoorbeeld alternatieve mechanismen voor het oplossen van geschillen binnen de gemeenschap).

Onder inclusieve hervormingsinitiatieven verstaan we initiatieven die gerechtelijke instituties eerlijker, effectiever, onafhankelijker en verantwoordelijker maken. Het gaat er vooral om dat gerechtelijke instellingen beter reageren op de noden en behoeften van personen en mensenrechten respecteren.

Open toelichting

Sterkere (informele) gerechtelijke instituties

Via partnerschappen zijn 1.251 gerechtelijke instituties versterkt. Het gaat hierbij om zowel formele als informele instituties. Belangrijke partners zijn het United Nations Development Programme (UNDP) en de International Development Law Organisation (IDLO). Via UNDP assisteert Nederland nationale autoriteiten in openbare dienstverlening en versterking van het vertrouwen tussen burger en de overheid. Zo zette UNDP in Burundi een toezichtmechanisme op voor slachtoffers van seksueel geweld. In Rwanda versterkte IDLO de capaciteit van advocaten in rechtszaken rond de genocide.

Inclusieve hervormingsinitiatieven

Het is essentieel instituties te stimuleren om te reageren op de noden en behoeften van personen. In deze verslagperiode zijn 76 inclusieve rechtshervormingsinitiatieven gesteund. Zo organiseerde UNDP in Afghanistan consultaties waar lokale gemeenschappen invloed konden uitoefenen op de wet over bemiddeling in civiele procedures.

Sluit toelichting

Voortgang in resultaatgebied Rechtsorde

In onze internationale rol op het gebied van SDG 16.3 breiden we onze inzet in 2020 uit door:

de implementatie van de The Hague Declaration in tenminste vijf landen;

het starten van programma’s gericht op de meest achtergestelden, bijvoorbeeld via UN Women;

de voortzetting van onze internationale beleidsbeïnvloeding.

Task Force on Justice

Voor Nederland is het bevorderen van Duurzaam Ontwikkelingsdoel (SDG) 16.3 (toegang tot recht) een prioriteit binnen de internationale beleidsagenda. Nederland heeft daarom een actieve rol op zich genomen om deze SDG te bevorderen en het co-voorzitterschap van de internationale Task Force on Justice op zich genomen.

Task Force on Justice

Lees meer over de Task Force on Justice op de website

Ict voor juridische dienstverlening in Rwanda

Nederland heeft in Rwanda een programma van het Legal Aid Forum gefinancierd, om juridische dienstverlening toegankelijk te maken voor de bevolking. Zo kan men door te bellen naar *845# gratis informatie en advies krijgen over verschillende juridische onderwerpen zoals sexual and gender based violence (SGBV) en landrechten. Het programma geeft daardoor ook mensen in de afgelegen gebieden van Rwanda mogelijkheden om zich te informeren over hun rechten en voorziet in een behoefte. De meeste vragen aan *845# gaan over SGBV en meer dan 40% van de bellers is vrouw.

Juridische voorlichting en steun

In Ethiopië steunt Nederland de ngo Justice for All. Deze ngo werkt aan verschillende aspecten, zoals mensenrechten, beleidsdialoog met de overheid, persvrijheid en vrouwenrechten.

Centraal in het werk van Justice for All staat het trainen van politie, aanklagers en gevangenispersoneel. Met juridische voorlichting aan gedetineerden, het faciliteren van pardon, backlog clearance en juridische medewerkers breidde de organisatie toegang tot recht uit voor 99.574 personen (ongeveer 25.000 via Nederlandse steun).

Ethiopische ngo Justice for All

Lees meer over het werk van de Ethiopische ngo Justice for All

Justice for All rapport

Link naar het Justice for All rapport van de internationale Task Force on Justice

Resultaatgebied sluiten

Vredesprocessen en Politiek Bestuur

In Mali zetten Interpeace en het Malinese Instituut voor Onderzoek en Actie voor Vrede (IMRAP) zich in voor meer participatie van vrouwen binnen de politie en andere veiligheidsdiensten. Dit is een kernfactor voor vertrouwen onder de bevolking.

Vredespocessen en Politiek Bestuur

Nederland stelt zich tot doel politieke processen inclusiever te maken, stabiliteit te bevorderen en duurzame vrede te bewerkstelligen. Dit doen we onder meer door politieke partijen en parlementen te versterken en te stimuleren dat meer partijen, zoals jongeren en vrouwen, deelnemen aan politieke besluitvorming. In 2018/2019 zijn bijvoorbeeld met onze steun door VNG International mensen getraind op onderwerpen als genderbewustzijn en lokaal bestuur. Ook ondersteunen we inclusieve vredesprocessen. Met de Clingendael Mediation Facility zijn bemiddelaars en onderhandelaars opgeleid om wereldwijd een constructieve rol te spelen in vredesprocessen.

Resultaatgebied openen

In Mali zetten Interpeace en het Malinese Instituut voor Onderzoek en Actie voor Vrede (IMRAP) zich in voor meer participatie van vrouwen binnen de politie en andere veiligheidsdiensten. Dit is een kernfactor voor vertrouwen onder de bevolking.

Algemeen

Nederland zet zich in voor het bevorderen van vredesprocessen en inclusief en verantwoordelijk bestuur. We leggen hierbij de nadruk op het versterken en vergroten van de rollen, stemmen en betrokkenheid van vrouwen en jongeren. We werken in een fragiele en complexe context, wat risico’s met zich mee brengt. Het bereiken en handhaven van vrede; het voorkomen van herhaling van geweld; en het bevorderen van sociale cohesie in de samenleving vereisen inspanningen op de langere termijn. Daarbij nemen we conflictsensitiviteit als stelregel voor onze betrokkenheid, om onvoorziene negatieve effecten van onze interventies te voorkomen.

Politiek bestuur

Nederland steunde organisaties als VNG International en het Nederlands Instituut voor Meerpartijendemocratie (NIMD) om bij te dragen aan open, inclusieve, legitieme en politieke systemen. In 2018 trainde VNG in 7 landen meer dan 5.600 mensen op thema’s als genderbewustzijn, decentralisatie, conflictgevoeligheid en lokaal bestuur. NIMD organiseerde opleidingsactiviteiten, workshops en dialogen waar 5.201 personen aan deelnamen, waaronder 2.432 vrouwen. Daarnaast zette NIMD in 6 landen ook speciale 'democratiescholen' op die zich richten op het ontwikkelen van kennis, vaardigheden, vertrouwen en wederzijds begrip tussen politieke en maatschappelijke actoren. In deze verslagperiode zijn 219 mensen aan deze scholen afgestudeerd. In Zuid-Soedan organiseerde International IDEA, onder leiding van het ministerie van Federale Zaken, dialogen over federalisme tussen actoren in het vredesproces, zoals de regering, de oppositie en het maatschappelijk middenveld. Deze dialogen stelden vrouwen en jongeren in staat deel te nemen aan en invloed uit te oefenen op belangrijke politieke bestuurs- en beleidskwesties.

Vredesprocessen

Om duurzame vrede in fragiele contexten te bevorderen steunde Nederland onder meer derde partijen om tot inclusieve vredesakkoorden te komen. Bijvoorbeeld door mediation experts te ondersteunen om de speciale gezant van de Verenigde Naties voor Jemen van advies te voorzien. Ook heeft de Clingendael Mediation Facility 344 bemiddelaars en 335 onderhandelaars opgeleid om wereldwijd een constructieve rol te spelen in vredesprocessen. In Niger heeft het VN-fonds voor vredesopbouw 21 jeugdverenigingen in het leven geroepen die zich richten op conflictbemiddeling en die de positie van de jeugd in hun gemeenschap versterken.

Ook steunde Nederland activiteiten om de vrede te handhaven en de sociale cohesie in de samenleving te versterken. Zo initieerde International Alert vredesopbouwactiviteiten in onder meer Libanon, Mali, Nigeria en Rwanda. Het Global Partnership for the Prevention of Armed Conflict (GPPAC) realiseerde via zijn netwerk van lokale partners dialogen over vredesprocessen in verschillende conflictregio's, waaronder Oeganda en de DRC. Het Staat- en Vredesopbouwfonds van de Wereldbank is op dit terrein actief in bijna 60 fragiele landen. Zo organiseerde het Fonds in Libië verschillende consultaties over de noden en prioriteiten in het vredesproces en een strategie om deze te implementeren. Op internationaal niveau zette Nederland zich in om de effectiviteit van dergelijke grote multilaterale en regionale organisaties te bevorderen.

Voortgang in resultaatgebied Vredesprocessen en Politiek Bestuur

Politiek bestuur

Er zijn aanzienlijke resultaten geboekt, voornamelijk door opleidings- en coachingsprogramma's die gericht zijn op nationale en lokale bestuursleden. De uitdagende contexten waarin we werken, gekenmerkt door politieke instabiliteit en onveiligheid, leiden soms tot vertragingen of aanpassingen in de programma's. Onze uitvoerende partners volgen deze ontwikkelingen voortdurend en passen zich aan deze omstandigheden aan om de beoogde resultaten te bereiken en de geleerde lessen te implementeren. Uit onderzoek en monitoring is bijvoorbeeld gebleken dat de legitimiteit van de overheid wordt versterkt door de daadwerkelijke deelname aan besluitvorming te ondersteunen in plaats van de toegang tot basisdiensten te vergroten.

Vredesprocessen

Voortgang van vredesprocessen is moeilijk te meten, want verloopt niet lineair en is vaak een kwestie van lange adem. De risico’s zijn groot en de resultaten kunnen gemakkelijk weer tenietgedaan worden door (geo)politieke veranderingen. De door Nederland ondersteunde inspanningen op het gebied van vredesopbouw en conflictpreventie hebben belangrijke resultaten behaald, soms voor en soms achter de schermen, door het bevorderen van dialoog op alle niveaus en het creëren van de juiste voorwaarden voor vrede in een land. Tegelijkertijd moeten we realistisch zijn over de mate waarin onze programma’s kunnen bijdragen aan duurzame vrede wereldwijd. Nederland wil niet alleen dat stevig ingezet wordt op conflictpreventie en vredesopbouw, maar ook dat dit zo effectief mogelijk gebeurt. Zo zal Nederland ook het komend jaar het belang van samenwerking tussen internationale en multilaterale organisaties blijven benadrukken, in lijn met de VN-Hervormingsagenda.

Nonviolent Peaceforce: Women's Role in Peacebuilding and Gender Based Violence

Dit programma van Nonviolent Peaceforce laat goed de samenhang zien tussen de verschillende onderwerpen binnen het thema Veiligheid en Rechtsorde. Het richt zich op de bevordering van de rol van vrouwen bij vredesopbouw en de preventie van gendergerelateerd geweld in Zuid-Soedan. Binnen het programma zijn Community Action Groups en 26 Women Protection Teams met meer dan 1.000 leden opgericht om in samenwerking met lokale en nationale autoriteiten vrouwen te beschermen, veiligheidsproblemen op te lossen, slachtoffers te ondersteunen, bewustmakingcampagnes uit te voeren en vredesdialogen te faciliteren. Dit gebeurt zelfs in moeilijk te bereiken gemeenschappen in plattelandsgebieden. Het heeft gezorgd voor verbetering van de leefomgeving voor de leden van de gemeenschappen en een sterke afname van alledaags geweld. De rechten van vrouwen worden beter gerespecteerd en hun deelname aan de besluitvorming over vredesopbouw, bescherming en veiligheidskwesties wordt bevorderd.

Activiteiten van Nonviolent Peaceforce in Zuid-Soedan

Afghanistan Urban Safety and Security Programme (AUSSP)

Nederland ondersteunt, samen met Zwitserland, het Afghanistan Urban Safety and Security Programme (AUSSP). Dit programma wordt in nauwe samenwerking met de Afghaanse overheid uitgevoerd door UN-HABITAT in acht strategische steden: Kabul, Herat, Mazar-e-Sharif, Jalalabad, Kunduz, Farah, Bamyan en Nili. Het doel van AUSSP is om vrouwen en mannen, maar ook en in het bijzonder meisjes en jongens, in deze stedelijke gebieden te betrekken bij lokale besluitvormingsprocessen en daardoor de vertrouwensrelatie met de overheid te herstellen. Als onderdeel van dit project zijn in deze steden 41 Community Development Councils gestart met het uitvoeren van veiligheidsanalyses en trainingen en het opstellen van actieplannen.

Afghanistan Urban Safety and Security Programme (AUSSP)

Programmapagina op de website van UN-HABITAT

Building Constituencies for Peaceful Change in Sudan

In dit Addressing Root Causes (ARC) project delen mensen informatie over veiligheidsrisico’s via de telefoon. Deze informatie kan binnen de gemeenschap worden besproken of worden gedeeld met anderen. Hierdoor kan op tijd actie worden ondernomen waarmee soms geweld wordt voorkomen.

Resultaatgebied sluiten

Achtergrond informatie thema veiligheid & rechtsorde

Achtergrond

Het werk op het thema Veiligheid en Rechtsorde vindt vaak plaats in onveilige landen die laag scoren op de Global Peace Index. Gewelddadige conflicten doen zich steeds vaker voor binnen staten, met meer betrokkenheid van niet-statelijke gewapende groepen en met inmenging van buitenlandse actoren. De wereld is de afgelopen tien jaar minder vreedzaam geworden, hoewel in 2019 de situatie wereldwijd enigszins verbeterde. Volgens de Global Peace Index van 2019 is de rangschikking van landen met Veiligheid en Rechtsordeprogramma’s (van meer naar minder onveilig): Afghanistan, Syrië, Zuid-Soedan, Jemen, Somalië, Democratische Republiek Congo, Mali, Palestijnse Gebieden, Burundi, Ethiopië en Kenia. Iets vreedzamer zijn Oeganda, Rwanda en Indonesië.

Blik op de toekomst

De mens blijft centraal staan in het Veiligheid en Rechtsordebeleid (people-centred benadering). Het betrekken van kwetsbare groepen, zoals vrouwen en jeugd, in vredes- en politieke processen zal verder worden versterkt. Met partners worden afspraken gemaakt om te bereiken dat minstens 50% van de mensen met toegang tot recht uit vrouwen en meisjes bestaat. Om het aantal te bereiken vrouwen en meisjes te vergroten is in 2019 een nieuw partnerschap met UN Women gestart.

Het is noodzakelijk de rol van gender te blijven benadrukken in de Veiligheid en rechtsordeprogramma’s. Ook is het van belang na te gaan hoe Nederland kan bijdragen aan het verminderen van de risico’s op het ontstaan van gewelddadige conflicten (conflictsensitiviteit). Onze ambassades worden getraind om hun programma’s meer conflictsensitief te maken.

Monitoring, evaluatie en leren

In 2019 publiceerde de evaluatiedienst van Buitenlandse Zaken een evaluatie van het Wederopbouwprogramma en de Strategische Partnerschappen Chronische Crises. Deze evaluatie belicht de uitdagingen in fragiele gebieden en bevat aanbevelingen voor het verbeteren van de uitvoering van ontwikkelingsbeleid. Nederland investeert de komende tijd in het verbeteren van deze uitvoering door realistische doelen te stellen, meer focus aan te brengen in de programmaportefeuille en door monitoring, evaluatie en leren te versterken.

Aanvullende bronnen

Op de begrotingswebsite kunt u precies terugvinden hoe het budget voor 2019 is onderverdeeld en welke projecten ermee gefinancierd zijn.

  1. Bezoek de website
    Programma begroting Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
  2. Selecteer het begrotingsjaar 2019
Kennisplatform voor Veiligheid en Rechtsorde

Kennisplatform voor Veiligheid en Rechtsorde, gesteund door het ministerie

Facebookpagina

Volg dit thema op Facebook

Resultatenoverzicht

Download PDF-document met alle resultaten

Download PDF met de resultaten

Uitgaven per kanaal

Metric

Dit zijn de financiële uitgaven van het kalenderjaar 2019. Dit komt niet volledig overeen met de resultaten op deze pagina die verzameld zijn tussen oktober 2018 - oktober 2019. Meer informatie hierover vindt u onder 'Over de Resultatenrapportage'.

Landen en regio's

Afghanistan
Irak
Mali
Somalië
Oeganda
Burundi
Libanon
Rwanda
Jemen
Naar begin

Resultaten

Introductie Over de resultatenrapportage Resultaten van EU-ontwikkelingssamenwerking Thema's Landen en Regio's SDG's

Ontwikkelingssamenwerking

Over ontwikkelingssamenwerking Huidig beleid OpenAid
NederlandsEnglish

Gepubliceerd door:
Ministerie van Buitenlandse Zaken | Directoraat-generaal voor Internationale Samenwerking
P.O. Box 20061 | 2500 EB Den Haag | www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ontwikkelingssamenwerking
© Ministerie van Buitenlandse Zaken | mei 2020